آربیتروم چیست؟

آربیتروم یکی از جنجالی ترین و بزرگترین راهکار های لایه دوم اتریوم بوده که به طرز قابل توجهی توانسته قابلیت های موجود در اتریوم را در فضایی بسیار سریع تر و با کارمزد های بسیار پایین تر امکان پذیر کند، آربیتروم قبل از عرضه توکن اختصاصی خود، بلاکچین مقیاس پذیر و پلتفرم کاملا قابل استفاده را با راه کار هایی همچون رول آپ های اپتیمیزم یا خوش بینامه عرضه کرد و توانست به مقبولیت بسیار بالا در زمینه میزبانی از قرار داد های هوشمند (Smart Contract) و اپلیکیشن های غیر متمرکز (DAPP) دست یابد و سپس با ایجاد توکن اختصاصی خود با نماد اختصاری ARB و عرضه میزان قابل توجهی از آن توسط ایردراپ (Air Drop) به کاربرانی که پیش تر تراکنشی را در این بستر به ثبت رسانده بودند به رمز ارزی بسیار محبوب مبدل شد، آربیتروم توانسته با انجام بیشتر پردازش ها در شبکه دیگر و فشرده سازی و تجمیع تعداد زیادی تراکنش در یک تراکنش ثبتی در بلاک اتریوم از مزیت امنیت و توسعه گسترده اتریوم بهره مند شود و همچنین با استفاده از ماشین مجازی آربیتروم یا AVM که مطابقت کاملی را با EVM یا ماشین مجازی اتریوم داراست می تواند نرم افزای این فضا را به سادگی به اکوسیستم خود متصل سازد، اگر شما هم از علاقه مندان دنیای رمز ارز ها هستید و خصوصا به اتریوم و پلتفرم های واسط آن علاقه مندید با بیتکسینو برای بررسی اجمالی و دقیق اربیتروم با ما همراه باشید.

راه کار های لایه دوم چیست و چه ساز و کار هایی دارد؟

بلاکچین های قدیمی مانند اتریوم و بیت کوین از سرعت تایید تراکنش های بسیار پایینی بین 7 تا 17 تراکنش در ثانیه رنج می برند و بنا به این ضعف پردازشی در زمان هایی که ترافیک تراکنش های شبکه بالا می رود کاربران برای به اولویت رساندن انجام تراکنششان مجبور به پرداخت کارمزد هایی بسیار بالا گاها تا 80 دلار به ازای هر تراکنش هستند که این موضوع اتریوم و تمامی نرم افزار های غیر متمرکز در بستر خود را با چالشی بزرگ روبه رو کرده است، از این رو راه کار های لایه دوم بوجود آمده اند که بخشی از این بار تراکنش ها را به زنجیره خود برده و با تکنیک های متفاوتی این مشکلات را بهبود بخشند که در زیر مهم ترین این راهکار ها عنوان شده اند:

رول آپ ها

رول آپ ها (Rollups) با انجام تعداد زیادی تراکنش، مجموعه ای از تراکنش ها را به صورت فشرده شده برای ثبت در بلاک چین لایه اول اصلی ارسال می کند با این فرایند بجای ثبت چندین تراکنش در شبکه اصلی، اعتبار سنجی و انجام آنها در زنجیره خارجی صورت گرفته و اطلاعات تمامی آنها در نهایت به بلاکچین اصلی ارسال شده و از امنیت دفتر کل آن بهره می برد. رول آپ ها در حال حاضر به دو صورت اپتیمیستیک رول آپ (Optimistic Rollups) و زی کی رول آپ (ZK Rollups) پیاده سازی می شود که هر یک دارای مزایایی است، به عنوان مثال سازگاری و پیاده سازی اپتیمیستیک رول آپ ها با زنجیره اصلی و ماشین مجازی اتریوم بسیار بالاست و امکان انجام تراکنش های آنی را می دهد در صورتی که توسعه زی کی رول آپ ها پیچیدگی های فنی بیشتری دارند اما در مقابل از امنیت بسیار بالاتر و حریم خصوصی برخوردار هستند.

رول آپ های اپتیمیستیک پایه و اساس آربیتروم

رول آپ های خوشبینانه یا اپتیمیستیک بر اساس قرار دادن یک اعتبار سنج با پیش فرض صحت عملکرد وی اجازه فرایند ساخت بلاک جدید و پیشنهاد آنرا برای نظارت سایر اعتبار سنج ها می دهد، در این پروتکل کافی است تنها یک اعتبار سنج درست کار وجود داشته باشد و این برای تضمین صحت عملکرد سیستم کفایت می کند، چرا که هر اعتبار سنج پس از دریافت پیشنهاد ساخت بلاک از سایر اعتبار سنج ها می توانند آنرا بررسی و در صورت دریافت اطلاعات اشتباه و خرابکارانه در آن عدم رضایت خود را با این پیشنهاد عنوان کنند و مسولیت بازبینی و ایجاد داوری را بین اعتبار سنج به اصطلاح دروغ گو و درستکار برقرار سازد، و درنهایت پلتفرم بتواند تنها بلاک های صحیح را ایجاد کند، در آربیتروم بلاک ها در 2 سطح تشکیل می شوند، بلاک های ایجاد شده توسط ساز و کار رولاپ ها RBLOCK نامیده می شود که در خود محتویات شماره بلاک، شماره بلاک قبلی، شماره بلاک های ایجاد شده در لایه دوم در تاریخچه زنجیره، شماره پیام های اینباکس پردازش شده در تاریخچه زنجیره، هش خروجی پردازش مبتنی بر تاریخچه زنجیره را در خود جمع آوری می کنند.

استیک اربیتروم

در حال حاظر برخی از اعتبار سنج های آربیتروم امکان استیک نمودن را دارا هستند، طی این فرایند استیک کننده ها با سهام گذاری خود روی بلاک قبلی سعی در پیدا نمودن بلاک جدید می کنند و هنگامی که بلاک صحیح جدیدی را پیدا کنند انرا در شبکه برای اعتبار سنجی سایر ولیدیتور ها به اشتراک می گذارند در صورتی که اعتبار سنج های دیگر بلاک معتبر دیگری را پیشنهاد دهند، و یا مخالفتی در صحت بلاک جدید پیشنهادی داشته باشند، طی قرار داد های هوشمند فرایند داوری بین نظرات متفاوت عنوان شده برقرار شده و در نهایت موجودی استیک یا سهام گذاری شده فرد متخلف و پیشنهاد دهنده بلاک اشتباه و یا فرد مخالفت کننده با ایجاد بلاک دارای صحت مصادره می گردد. مکانیزم استیک نمودن در پروتکل اربیتروم نیترو بر اساس سهام گذاری توکن های اتر می باشد.

ترتیب دهنده یا Sequencer ها در آربیتروم

آربیتروم استفاده بسیار گسترده ای در امور مالی غیر متمرکز یا DEFI دارد و از طیف گسترده ای از انواع نرم افزار های غیر متمرکز مانند پلتفرم های صرافی و وام دهی غیر متمرکز میزبانی می کند، یکی از مشکلات گریبانگیر فضای DEFI بروز حملات MEV بوده که توسط نود و اعتبار سنج های شبکه رخ می دهد که خود شامل حملات ساندویچی، بک رانینگ و فرانت رانینگ می باشد و به طور کلی و خلاصه هنگامی رخ می دهد که اعتبار سنج سفارش خرید یا فروشی را با حجم بالا به نحوی که در نرخ تاثیر می گذارد را دریافت می کند و پیش از انجام آن با خرید توکن مشخص شده و فروش آن پس از ثبت تراکنش و افزایش قیمت سودی را از آربیتراژ این عمل نصیب خود می کند، اما راهکار ارائه شده آربیتروم برای این مشکل چیست؟

با استفاده از ساز و کار ترتیب دادن تراکنش های ارسالی به پلتفرم و قرار دادن ترتیب اجرا برای هر یک دیگر امکان دستکاری در این ترتیب و وارد نمودن تراکنشی قبل از آن و بروز تغییر در نظم انجام تراکنش ها غیر ممکن می گردد و بدین ترتیب با ارائه راهکاری مطمئن می توان میزان این حملات را در پلتفرم های دیفای بر بستر اربیتروم به حداقل رسانید.

بررسی رقیبان آربیتروم

آربیتروم نیز مانند سایر بلاکچین ها و پروژه های بلاکچینی دارای رقیبان قدرتمندی است که هر روزه برای گرفتن گوی سبقت از یکدیگر به سختی تلاش می کنند، بزرگترین رقیب مستقیم آربیتروم را  می توان پلتفرم آپتیمیسم در نظر گرفت که از نظر ساز و کار رول آپ های خوشبینانه و حتی برنامه توضیع کوین از طریق ایردراپ تا حد زیادی مثل هم عمل کرده اند، و دیگر رقیب اربیتروم را باید بزرگترین راهکار لایه دوم اتریوم یعنی پالیگان درنظر بگیریم که البته امکانات متعددی که پالیگان چه در زمینه ساخت بلاکچین های اختصاصی و چه از نظر ارائه انواع راه کار های لایه دوم مانند رول اپ های اپتیمیستیک و زی کی و همینطور مکانیزم پلاسما ارائه کرده آنرا به مراتب از آربیتروم متمایز تر می کند اما آربیتروم در زمینه میزبانی از قرار داد های هوشمند و کاربرد پروژه کماکان پیش تاز این میدان بوده است.

توسعه دهنده گان آربیتروم

پلتفرم ARBITRUM آربیتروم توسط آفچین لبز (Offchain Labs) ایجاد شده که بنیان گذاران آن اساتید برجسته کامپیوتر دانشگاه پرینستون آمریکا با عناوین زیر هستند:

اد فلتن (Ed Felten) :

 یکی از همبنیان گذاران آربیتروم است که اکنون جزو دانشمندان ارشد این پلتفرم به حساب می آید و پیش تر استاد دانشگاه پرینستون بوده و همچنین سابقه عضویت بنیاد ملی مهندسی ایالات متحده را در رزومه خود داراست.

استیون گلدفدر (Steven Goldfeder) :

 وی مدیریت اجرایی را در آف چین لبز عهده دار است و در زمینه رمز نگاری موفق به اخذ مدرک دکترا از دانشگاه پرینستون شده است.

هری کالودنر (Harry Kalodner)  :

وی نقش مدیریت ارشد فناوری یا CTO را در آف چین لبز داراست و همانند اد فلتن از دانش آموختگان دوره دکترای دانشگاه پرینستون است و سابقه گسترده ای در رمز نگاری و تکنولوژی بلاکچین داراست.

میزان عرضه توکن آربیتروم

توکن آربیتروم دارای عرضه نهایی محدود به میزان 10 میلیارد واحد است که تا زمان نگارش این مطلب در تابستان 1402 به میزان 1.3 میلیارد آن عرضه شده است، آربیتروم توکن خود را در مارچ سال 2023 ارائه کرد و بنا به قابل استفاده بودن پلتفرم بیش از 1 میلیارد و 100 میلیون توکن آن به صورت رایگان به کیف پول کاربران دارای تراکنش قبلی در این بستر اهدا شد که توانست مقبولیت و محبوبیت بسیار بیشتری را نصیب این بلاک چین لایه دومی کند. میزان عرضه کل این توکن به شرح زیر است:

42.78 درصد : ذخیره DAO آربیتروم

26.94 درصد : توسعه دهنده گان اف چین لبز و مشاوران

17.53 درصد : سرمایه گذاران پروژه

11.62 درصد : ایردراپ به کاربران پلتفرم

1.13 درصد : ایردراپ به  DAO

کاربرد های توکن ARB 

توکن های آربیتروم با نماد ARB می توانند به عنوان ابزاری برای پرداخت و همچنین ذخیره ارزش استفاده شوند، برخلاف اتریوم توکن های اربیتروم در شبکه نقش گس یا کارمزد تراکنش ها را بر عهده ندارند ولی از آنها می توان برای فرایند اعتبار سنجی و سهام گذاری و دریافت واحد های جدید توکن های اربیتروم به عنوان پاداش استفاده نمود.

آپگرید آربیتروم نیترو

این آپگرد به نوعی نسل دوم راهکار های لایه دوم اتریوم محسوب می شود که توسط آن ویژگی های سرعت تراکنش ها، قطعیت و انی بودن آنها، رفع اختلافات برای اجماع و ساخت بلاک جدید و همچنین ویژگی هایی مانند مرتب کردن سفارش ها به آربیتروم افزوده شد.

بهترین کیف پول‌های آربیتروم

آربیتروم در حال حاظر تعداد بسیار زیادی کیف پول دارد که در لیست زیر محبوب ترین های آنها برای پلتفرم های مختلف عنوان شده است:

• تراست والت ( Trust Wallet) کیف پول موبایل.
• لجر (Ledger) کیف پول سخت افزاری.
• اتمیک ولت (Atomic wallet) موبایل و دسکتاپ.
• اکسودوس (Exodus) کیف پول دسکتاپ و موبایل.
• متامسک  (MetaMask) کیف پول مرورگر.

چگونه آربیتروم بخریم؟

خرید و فروش آربیتروم به عنوان رمز ارز محبوب، از طریق صرافی‌های ارز دیجیتال صورت می‌گیرد. صرافی‌های زیادی در حال فعالیت در زمینه خرید و فروش آربیتروم هستند. از آنجایی که امکان انجام فعالیت‌های کلاهبردارانه در این حوزه زیاد است، بهتر است برای خرید و فروش آربیتروم یک صرافی معتبر را انتخاب کنید. صرافی بیتکسینو از جمله صرافی‌های معتبر داخلی است که بستری امن برای تبادل ارزهای دیجیتال ایجاد کرده است. این صرافی توسط تیم متخصص در حوزه نرم افزار راه‌اندازی شده که تجربه سال‌ها فعالیت در زمینه سیستم‌های مالی و استارتاپ‌ها را در رزومه خود دارد.